wtorek, 23 czerwca 2020

Podróże małe i duże- zapraszam do Ogrodzieńca


Zamki w Polsce, a szczególnie śląskie obiekty zamkowe to miejsca chętnie odwiedzane przez turystów. Szlaki piesze, rowerowe oraz wycieczki tematyczne co roku przyciągają zarówno rodziny z dziećmi, jak też turystów indywidualnych i większe grupy zorganizowane.
Liczne atrakcje, przepiękne i malownicze krajobrazy oraz wspaniała historia tych miejsc sprawiają, że każdy znajdzie tu odpowiednią dla siebie formę spędzania wolnego czasu.
Na Śląsku na szczególną uwagę zasługuje Zamek Ogrodzieniec, który posiada bardzo bogatą i ciekawą historię. Z tym miejscem wiąże się również wiele legend.
Historia zamczyska sięga XIV wieku. Było ono w tym czasie niemym świadkiem wielu wydarzeń historycznych, takich jak np. potop szwedzki oraz miejscem ekranizacji seriali i filmów, m.in. ,,Janosika” Jerzego Passendorfera czy ,,Zemsty” Andrzeja Wajdy. W 2019 roku zamek stał się również planem filmowym do serialu ,,Wiedźmin” platformy Netflix.

To największy i najbardziej znany obiekt zamkowy na Śląsku, a także najpopularniejszy ze wszystkich zamków na Szlaku Orlich Gniazd.

ok. 1350 - 1370r. - Budowa zamku z inic­jatywy Króla Kaz­imierza Wielkiego
ok. 1370r. - Z nada­nia króla Kaz­imierza Wielkiego zamek staje się włas­noś­cią Przedb­ora Brzezia h. Zadora, marsza­łkowi Królestwa Polskiego
ok. 1386 - 1470r. - Z nada­nia Króla Władysława Jagiełły zamek otrzy­mują Włod­kowie z Chra­bi­mowic h. Sulima. Za cza­sów      Bon­erów założe­nie zamkowe tworzyła trójkondy­gna­cyjna          jed­no­trak­towa wieża na wschod­niej skale (zamek wysoki)   oraz    jed­no­trak­towy budynek o czterech pomieszczeni­ach na skale połud­niowej (obecny poziom izb ryc­er­s­kich, w których mieści się m.in. Muzeum Zamkowe, pomieszczenia pro­chowni i skarbca).Baszta Połud­niowa (zwana Wieżą Skaza­ńców) miała wysokość dwóch kondy­gnacji. Główna brama wjaz­dowa do zamku prowadz­iła przez szczelinę pomiędzy skałami od strony połud­niowej. Od północy – nieosłoniętej skałami — dostępu do zamku bronił wysoki wał drew­ni­ano ziemny zamyka­jący całość założenia.

ok. 1470r. - Kole­jni właś­ci­ciele: Salomonow­ic­zowie - Ibram i Piotr – bogaci mieszczanie krakowscy.
ok. 1488r. - Kole­jni właś­ci­ciele: Rzes­zowscy - Jan, Andrzej,Jan, Stanisław
ok. 1492r. - Kole­jni właś­ci­ciele: Pileccy: Jan, Mikołaj
ok. 1522r. - Kole­jni właś­ci­ciele: Włod­kowie
ok. 1523r. - Kole­jni właś­ci­ciele: Bonerowie Jan, Sew­eryn, Stanisław

Bonerowie byli jed­nymi z najbo­gat­szych ludzi w Polsce za cza­sów Jagiel­lonów, krakowska rodz­ina kupiecka, bankierzy królewscy, właś­ci­ciele żup wielic­kich.
Sew­eryn Boner lik­widuje wał drew­ni­ano ziemny strzegący zamku od strony północ­nej i wznosi na skałach czterokondy­gna­cyjne skrzy­dło, w którym wykuto w skale studnię głęboką na 100 m. Nad­bu­dowuje zamek środ­kowy oraz wieżę połud­niową o dwie dodatkowe kondy­gnacje, wznosi Basztę Kre­dencer­ską oraz Basztę Bramną z mostem zwod­zonym, fosą oraz dojaz­dem na arkadach.
Stanisław Boner wznosi dwukondy­gna­cyjne skrzy­dło zachod­nie (syp­i­al­nia i bib­lioteka), buduje sklepiki – budynki gospo­dar­cze przy dziedz­ińcu, wznosi Kurzą Stopę, belu­ard oraz mur kur­tynowy. Na dziedz­ińcu buduje sys­tem ganków, balkonów i log­gii, które stanowią serce skom­p­likowanego układu komu­nika­cyjnego na zamku. Stanisław wzniósł również mur otacza­jący przedzam­cze od strony połud­niowej oraz praw­dopodob­nie budynek browaru i gorzelni na tere­nie przedzamcza.


ok. 1560r. - Kole­jni właś­ci­ciele: Fir­lejowie Jan
Jan Fir­lej buduje dziedziniec ryc­er­ski (turniejowy) Mikołaj Fir­lej buduje nowoczesne umoc­nienia: bas­tion belu­ard i suchą fosę. Jego dziełem jest również dziedziniec ryc­er­ski (turniejowy). 

                          WAŻNE WYDARZENIA:

– najazd wojsk Arcyk­się­cia Maksy­mil­iana Hab­s­burga w trak­cie walk o tron pol­ski po śmierci króla Ste­fana Batorego; zamek został wów­czas zdobyty, ale nie został splądrowany.
Andrzej Andrzej Fir­lej ozd­abia wnętrza w duchu epoki barokowej i wznosi nad Bel­lu­ar­dem Salę Mar­murową, która zostaje zniszc­zona w rok po wybu­dowa­niu pod­czas potopu szwedzkiego.
1655 – 1660 Potop szwedzki, zniszcze­nie i ogra­bi­e­nie zamku
ok. 1669r. Warszy­ccy
Stanisław Waszy­cki odbu­dowuje zamek po zniszczeni­ach potopu szwedzkiego, otacza go murem obwodowym, buduje bramę    wjaz­dową z mostem zwod­zonym i fosą przed wjaz­dem na teren przedzam­cza (oko­lice obec­nego budynku kasy bile­towej). Przy bramie wjaz­dowej buduje sta­jnię i wozownię, których fun­da­menty stoją do dziś.
ok. 1697r. - Męciński Kaz­imierz h. Poraj
Kaz­imierz Męciński otrzy­mal Ogrodzie­niec jako wiano Bar­barę Warszy­cką, córkę Stanislawa
1702 – kole­jny najazd Szwedów, splądrowanie i spale­nie zamku
ok. 1784r. Tomasz Jak­liński – pod­sędek krakowski — nabył zamek od Jak­lińs­kich, którzy nie radzili sobie finan­sowo z       utrzy­maniem ogrom­nego, ale zru­jnowanego obiektu.
ok. 1810r. - Opuszcze­nie zamku przez ostat­nich mieszkańców
1885r. - ruiny zamku odwiedza 19 letni wów­czas Alek­sander Janowski. Zain­spirowany widok­iem warowni, świad­czącej o dawnej świet­ności Pol­ski, zakłada w 1906 r. Pol­skie Towarzystwo Kra­joz­naw­cze (późniejszy PTTK), a ruiny Zamku Bon­erów zostały sym­bolem organizacji.
1949r. - Po II wojnie świa­towej w lat­ach 1949 – 1951 oraz 1964 – 1973 Państwo Pol­skie wykon­ało prace kon­ser­wa­torskie i        zabez­piecza­jące, po których zamek został udostęp­niony do zwiedzania.
2001r. - W 2001r. ruiny zamku stały się plenerem do dla planu    fil­mowego „Zem­sty” wg. Alek­san­dra Fredry, wyreży­serowanego przez Andrzej Wajdę.
 

O zamku w Ogrodzieńcu krąży wiele owianych grozą legend.
 Wśród nich, do najbardziej tajemniczych należą legendy o potężnym czarnym psie, który biega po zamku z długim żelaznym łańcuchem. Ów pies utożsamiany jest z postacią Stanisława Warszyckiego, jednego z byłych właścicieli zamku. Ten słynny i mężny rycerz zapisał się w historii także jako wielki okrutnik i dręczyciel. Inna legenda mówi o postaci białej damy, którą czasami można zobaczyć na jednej z wież zamkowych. To Olimpia, córka Stanisława Bonera, która rzuciła się z okna wieży zamkowej dowiedziawszy się, że jej ojciec zakazał jej ukochanemu kontaktu z nią.

Przyjeżdżając do Ogrodzieńca będziemy mogli zobaczyć potężne ruiny zamku, a u jego podnóża znajdziemy "Park Miniatur – Ogrodzieniec". Zobaczycie tam rekonstrukcję wszystkich zamków Szlaku Orlich Gniazd, m.in. makietę Zamku w Ogrodzieńcu, będącego jednym z najpiękniejszych miejsc na terenie całej Jury Krakowsko-Częstochowskiej!
 
Zadanie dla chętnych:
Słonecznego Dnia!
                                                                                EP

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz